Tekst i foto Helena Tobiasz
Na ekranach kin wyświetlany jest film „Gierek”. Akcja filmu toczy się w latach 1970-1982 kiedy Edward Gierek jako pierwszy sekretarzem Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (KC PZPR) sprawuje w Polsce władzę. Końcowe sceny przedstawiają internowanie najwyższych władz w ośrodku na poligonie drawskim, po wprowadzeniu przez gen. Wojciecha Jaruzelskiego (w filmie Antoni Pawlicki jako Generał Roztocki), 13 grudnia 1981 r. stanu wojennego.
Zanim film trafił do kin, dwa poligonowe obozy internowania – w Głębokiem i Jaworzu, opisał z historycznego dystansu dr Zbigniew Mieczkowski w artykule „Obozy internowania na poligonie drawskim oraz obiad drawski” opublikowanym w Nadwarciańskim Roczniku Historyczno-Archiwalnym Nr 25/2018.
Jako miejsce odosobnienia byłych przywódców państwa wykorzystano internat w Głębokiem, podległy Centrum Szkolenia Wojsk Lądowych w Olesznie, na co dzień przeznaczony do zakwaterowania kadry podczas szkolenia poligonowego. Wśród 37 osadzonych tu dygnitarzy był m. in. Edward Gierek (w filmie Michał Koterski) i Piotr Jaroszewicz (w filmie Rafał Zawierucha jako Filip) oraz jedna kobieta – Teresa Andrzejewska. Po przywiezieniu do ośrodka, późnym wieczorem, Wysiadłszy z autobusu:– relacjonuje Zbigniew Mieczkowski – Piotr Jaroszewicz, widząc polskie napisy i znane mundury, odezwał się słowami: „Dzięki Bogu, jesteśmy u siebie”. Słowa te padają również w filmie. Dalej, autor opisuje warunki bytowe, personel zabezpieczający ośrodek od strony socjalnej, medycznej i prewencyjno-ochronnej oraz wzajemne relacje między osadzonymi. Polemizuje też z zarzutami, pojawiającymi się w różnych opisach o upokarzająco niskim standardzie ośrodka stwierdzając, że takie przedstawianie problemów świadczy jak tamta władza była daleko od mas.
W oddalonym o pięć kilometrów Jaworzu – Ośrodku Wczasowym Wojsk Lotniczych i Obrony Powietrznej, osadzono elitę ówczesnej opozycji solidarnościowej, w sumie 84 osoby, w tym sześć kobiet. Wśród internowanych autor wymienia m. in. przyszłego premiera Tadeusza Mazowieckiego i prezydenta Bronisława Komorowskiego oraz Bronisława Geremka i Władysława Bartoszewskiego.
Charakteryzując te ośrodki doktor Mieczkowski pisze, że były to obiekty o porównywalnym standardzie, odzwierciedlającym stan państwa dekady gierkowskiej. Na potwierdzenie przytacza, że późniejszy prezydent Bronisław Komorowski podobny obóz internowania w Jaworzu określił mianem taniego ośrodka wczasowego z czasów PRL.
Obozy internowania na poligonie drawskim funkcjonowały od 13 grudnia 1981 r. do przełomu kwietnia i maja 1982 r.
Dr Zbigniew Mieczkowski (ur. 1952 r.) – emerytowany pułkownik Wojska Polskiego. Najdłużej, 17 lat, spędził na poligonie drawskim. Doktorat obronił w Akademii Obrony Narodowej. Po zakończeniu służby wojskowej osiadł w Linownie pod Drawskiem Pomorskim.
Tekst i foto
Helena Tobiasz
357 total views, 1 views today
[0]