milpress

Prezentacja Nadwarciańskiego Rocznika Historyczno – Archiwalnego odbyła się 24 listopada w siedzibie AP w Gorzowie Wielkopolskim.

Dyr. archiwum prof. Dariusz A. Rymar – autor jednego z rozdziałów zatytułowanego „In Memoriam” napisał, że treść protestu z okresu stanu wojennego nie byłaby dziś znana gdyby ks. Kazimierz Buchalik nie odnotował tego w kronice parafialnej. – Tylko dzięki temu odpisowi dzisiaj znamy jego treść z 16 grudnia 1981 r.

Archiwista napisał, że dwa elementy z bogatej biografii ks. Buchalika wydają się najbardziej interesujące. Pierwsze to – Jego postawa wobec stanu wojennego, a drugie –  budowanie relacji z Niemcami, dawnymi mieszkańcami Gorzowa. Prof. Rymar zaznaczył, że ks. Kazimierz Buchalik był w grupie pięciu gorzowskich proboszczów, która 16 grudnia 1981 r. oprotestowała pacyfikację strajku w Zakładach Mechanicznych Ursus w Gorzowie. Emerytowany kapłan, były proboszcz parafii Chrystusa Króla zmarł 14 października 2021 r. w wieku  86. lat.

Były prezydent Gorzowa Wlkp. Henryk Maciej Woźniak przypomniał genezę Dnia Pamięci i Pojednania, wspominając m.in rolę ówczesnego ordynariusza diecezji gorzowskiej bpa Wilhelma Plutę.

Natomiast autorem materiału biograficznego o patronie Akademii Gorzowskiej Jakubie z Paradyża jest red. Jerzy Zysnarski, który pracę zatytułował: „Jakub z Paradyża, czyli kto?”.

„Wypisy chrztów z zaginionej księgi metrykalnej parafii ewangelickiej w Międzyrzeczu z lat 1814 – 1817” – to rozprawa Piotra Dziembowskiego.

W tekście „Sprawiedliwi wśród Narodów Świata – żyli wśród nas”, autorstwa Weroniki Kurjanowicz i Heleny Tobiasz przedstawione są losy czterech gorzowian wyróżnionych godnością „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”. Są to Michał Czuba (1913-1996), Danuta Czubek, po mężu Smenda (1924-1991), Weronika z Mroczków 1⁰v Kowalska, 2⁰v Szarek (1903-1970) i jej córka Maria po mężu Wolfram (1922-1997).

Uroczystość wręczenia dyplomów oraz medali odbyła się w Gorzowie Wielkopolskim 30 maja 1994 r. Medal pośmiertnie Danuty Czubek po mężu Smendy odebrała córka Grażyna Sikorska.

Michał Czuba do Gorzowa przyjechał z Radziejowa w powiecie tarnopolskim na terenie dzisiejszej Ukrainy. Pracował jako „behapowiec” w gorzowskich Zakładach Stolarki Budowlanej „Stolbud”. Z materiałów archiwalnych wynika, że udział w ukrywaniu Żydów mieli również inni członkowie jego rodziny zamieszkali po wojnie w Gorzowie, a więc jego siostra Elżbieta po mężu Surowców i jej mąż Gwido Surowców – pierwszy dyrektor „Stolbudu”.

Trzy „Sprawiedliwe”, które na Ziemie Zachodnie przyjechały z Brwinowa koło Warszawy są powiązane rodzinnie. Weronika z Mroczków uhonorowana wraz z córką Marią to ciocia Danuty Czubek po mężu Smendy. Danuta Czubek przyjechała wraz z mamą Stanisławą (siostrą Weroniki) z Mroczków po mężu Czubek. Mąż Stanisławy, a ojciec Danuty Stanisław Czubek zginął w niemieckim obozie koncentracyjnym Auschwitz w 1942 r. Świadectwo Ocalonej Brachy Horowicz po mężu Karwasser posłużyło Yad Vashem do Ich odznaczenia 8 października 1992 r. Medalem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata.

W rozdziale „Badacze naszego regionu” Krystyna Kamińska przybliżyła sylwetkę Grażyny Kostkiewicz – Górskiej – kierowniczki Działu Zbiorów Regionalnych w Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej im. Zbigniewa Herberta.

Rocznik zawiera prawie 600 stron.

„Nadwarciański Rocznik Historyczno-Archiwalny” jest czasopismem wydawanym przez Archiwum Państwowe w Gorzowie Wielkopolskim oraz Towarzystwo Przyjaciół Archiwum i Pamiątek Przeszłości.

Pierwszy numer rocznika został opublikowany w 1994 r. Ukazują się w nim rozprawy i  przyczynki, biogramy osób związanych z regionem, edycje źródeł znajdujących się w Archiwum Państwowym w Gorzowie Wielkopolskim oraz bibliografia historii regionu.

611 total views, no views today

„Poranek poetycki” w Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej im. Zbigniewa Herberta w Gorzowie Wielkopolskim zgromadził 23 listopada twórców i artystów będących podopiecznymi środowiskowych Domów Samopomocy, Warsztatów Terapii Zajęciowej oraz Domu Pomocy Społecznej.

Organizatorem spotkania był dział biblioteki: Ośrodek Integracji i Aktywności , którego kierownikiem jest  Beata Toruńska.

Pani kierownik rozpoczęła poranek od przedstawienia tomiku wierszy wydanego przez Stowarzyszenie Człowiek w Potrzebie Wolontariat Gorzowski, którego egzemplarze rozdane zostały chętnym w prezencie.

Potem bardzo osobistą poezję przeczytała autorka Elżbieta Kiwalska ze  Środowiskowego Domu Samopomocy w Witnicy. Także Jolanta Sawicka z Dom Pomocy Społecznej nr 2 z filią Dom w Połowie Drogi podzieliła się refleksjami swojej twórczości. Następnie Agnieszka Walko, Magda Duda i Anna Lichman przeczytały kolejno wiersze Lucyny Polak z Warsztatów Terapii Zajęciowej przy Fundacji „Złota Jesień”, Hanny Krupy i Marka Kołodzieja z ŚDS przy ul. Armii Polskiej w Gorzowie Wlkp.

Całość spotkania uświetniły występy Grupy Teatralnej „Nie na żarty”  oraz Zespołu wokalnego „Kometa” z Domu Pomocy Społecznej nr 2 z filią w Połowie Drogi, którymi kieruje Marcjanna Wiśniewska, a grupę teatralną aktorsko przygotowuje także aktor Marcin Ciężki.

Uczestniczki Warsztatów Terapii Zajęciowej przygotowała Dominika Ślązak.

Wiersze czytane przez autorki a także przez osoby wybrane, stworzyły niezwykle ciepłą atmosferę kulturalnej imprezy. Poetyczne treści powodowały łezkę w oku ale były też zabawne wersy wywołujące śmiech.  Znane piosenki w wykonaniu „Komety” nucili prawie wszyscy uczestnicy a zadumali się słuchając aktorskich interpretacji popularnych wierszy w wykonaniu Grupy Teatralnej „Nie na żarty” ale żarty na szczęście też były.

Scenę zdobiły prace malarskie pędzla Hanny Krupy, której rysunki są także ilustracjami wydanych publikacji.

757 total views, no views today