Tekst: Ewa Rutkowska
Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Zb. Herberta w Gorzowie
5 lipca 2022
Spotkanie „Dlaczego KODEKS KORWINA powinien zostać w Toruniu?”
Wykład z ilustracjami na ten temat wygłosiła kustosz mgr Anna Wronka – kierownik Działu Zbiorów Specjalnych Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu.
Mówiła o tym bardzo cennym zabytku piśmiennictwa, który został napisany przez Naldo Naldiego, włoskiego humanistę, poetę i profesora Akademii Florenckiej, w połowie XV wieku, w formie poematu. Powstał on na polecenie króla węgierskiego Macieja Korwina (1443 – 1490).
Rękopis zawiera 62 pergaminowe karty zapisane dwustronnie. I podzielony jest na cztery księgi. Do czasów współczesnych nie zachowała się oryginalna oprawa Kodeksu.
„Manuskryp ten należy do grupy nielicznie zachowanych, słynnych corvinianów, czyli kodeksów iluminowanych, należących niegdyś do biblioteki króla Węgier. Dzieło wychwala wspaniałą bibliotekę króla. I zawiera opis zbiorów królewskich, wraz z katalogiem autorów, których dzieła znajdowały się w królewskiej bibliotece. Wartość manuskryptu podnoszą piękne iluminacje – dekoracje renesansowe, wykonane przez jednego z wiodących ówczesnych malarzy książkowych w Italii – Attavante delli Attavanti (1452 – 1525)”.
Kodeks związany jest z Toruniem od XVI wieku. Został on wtedy zakupiony przez mieszczanina toruńskiego i przekazany do zbiorów Gimnazjum Akademickiego dla celów publicznych. Księga ta jest jednym z najcenniejszych zachowanych zachodnioeuropiejskich rękopisów iluminowanych z XV stulecia.
Do dzisiaj zostało około 650 Korwinianów rozproszonych po świecie. Najwięcej znajduje się we Włoszech – 73. Na Węgrzech – 55. W Polsce znajduje się 5 Korwinianów i to nie w jednym miejscu, między innymi w Krakowie, Warszawie, Toruniu.. . „Kodeks ten, wchodząc w skład spuścizny po bibliotece Gimnazjum Akademickiego w Toruniu, stanowi nierozerwalny i niepodzielny zasób, stanowiący dziedzictwo regionalne związane z Toruniem i historią Polski. Książnica Kopernikańska jako spadkobierczyni wielowiekowej tradycji kolekcjonowania i gromadzenia zbiorów w Toruniu i regionie pieczołowicie chroni dziedzictwo narodowe, aby zachować je dla przyszłych pokoleń”. Na całym świecie Kodeks ten utożsamiany jest z Toruniem i Biblioteką Kopernikańską.
Wszyscy ważni w Toruniu protestują przeciw decyzjom obecnych władz kraju.
W sieci znajduje się DEKLARACJA poparcia w obronie manuskryptu, którą każdy może podpisać. Już podpisały ją tysiące ludzi. „od XVI wieku Toruń, to jego miejsce, to przyjazny i dbający dom. (Prezydent Torunia Michał Zaleski). Podarowanie Węgrom Kodeksu nie byłoby błędem – byłoby zbrodnią. ( Arkadiusz Wagner UMK w Toruniu). Nie wszystko co dozwolone, jest uczciwe – tak właśnie odbieram ten pomysł. (Prof. dr hab. Andrzej Sokala, Rektor UMK w Toruniu). Ten dokument powinien zostać zachowany dla Torunia i naszej Ojczyzny. (Marszałek Sejmiku Kujawsko-Pomorskiego Piotr Cełbecki)”. To tylko kilka przykładowych głosów- protestów, mieszkańców Torunia.
Zabezpieczeniem byłoby wpisanie Manuskryptu do Narodowych Zasobów Bibliotecznych. W tej sprawie czynione są starania. Pytania z sali dotyczyły stanu aktualnego Kodeksu. Czy Książnica Kopernikańska wie już, jakie są decyzje „z góry”. Okazuje się, że nadal jest to stan zawieszenia. Ale jest nadzieja, że głosy wszystkich obrońców manuskryptu zostaną wzięte pod uwagę. Że zwycięży rozsądek. I dobro Kraju. Do tych protestów dołączają się gorzowianie.
Wykładowi towarzyszyła wystawa.
Ewa Rutkowska
lipiec 2022
433 total views, 1 views today
[0]