Foto Magdalena Kubacka, Eliza Batura
Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Zb. Herberta
Gorzów Wlkp. 23 kwietnia 2024
Światowy Dzień Książki
Spotkanie z dr Emilią Kledzik, adiunktem w Pracowni Komparatystyki Literackiej i Kulturowej Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej, Szkoła Nauk o Języku i Literaturze, Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Spotkanie prowadziła dr hab. Katarzyna Taborska, profesor uczelni Akademii im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim.
Spotkanie odbyło się w klimatycznej willi Lehmanna i dotyczyło wydawnictwa „Perspektywa poety. Cyganologia Jerzego Ficowskiego”, autorstwa Emilii Kledzik.
Jerzy Ficowski (Wikipedia). Rocznik 1924, polski poeta, eseista, autor tekstów piosenek (najsłynniejsza „Jadą wozy kolorowe”). Prozaik, tłumacz, żołnierz AK, uczestnik powstania warszawskiego, znawca folkloru żydowskiego i cygańskiego. Debiutował w 1948 roku tomikiem „Ołowiani żołnierze”. W latach 1948 – 1950 wędrował z taborem cygańskim. Przełożył i opublikował pieśni cygańskiej poetki Papuszy. Autor książki „Cyganie polscy”.
Fot wm
Papusza (Lalka) Bronisława Wajs z domu Zielińska (1908- 1984). (Wikipedia). Polska poetka, wywodząca się z grupy etnicznej Polska Roma, pisząca w języku romskim. Nigdy nie uczęszczała do szkoły. Pisać i czytać nauczyła się samodzielnie.
Przed II wojną światową jej tabor wędrował po Wołyniu, Podolu i Wileńszczyźnie. W czasie wojny ukrywała się wraz z taborem w lasach wołyńskich, co opisała w poemacie „Krwawe łzy”. Od 1953 roku mieszkała w Gorzowie.
Talent poetki odkrył Jerzy Ficowski. Pierwsze jej teksty przesłał Julianowi Tuwimowi. Twórczość Papuszy po raz pierwszy opublikowana została w 1950 roku w miesięczniku „Problemy”.
Książka „Perspektywa poety. Cyganologia Jerzego Ficowskiego” to „komentarz do powstającej przez półwiecze twórczości Jerzego Ficowskiego na temat ludzi nazywanych Cyganami. Opracowanie obejmuje problematykę akcji osiedleńczo – produktywizacyjnej w PRL, twórczości literackiej, refleksji etnograficznej, badań nad zagładą w czasie II wojny światowej. Kolekcji tzw. pieśni cygańskich oraz legendy biograficznej i twórczości Bronisławy Wajs (Papuszy)”.
Pokazuje w jaki sposób Jerzy Ficowski wykreował obraz Papuszy. Z kolei autorka tej książki odkrywa poetkę na nowo. Porównała oryginalne utwory Papuszy z tymi tłumaczonymi przez Jerzego Ficowskiego.
Wiersze Papuszy opublikowane zostały w trzech tomikach: „Pieśni Papuszy” (1956 i 1973) i „Lesie ojcze mój” w 1990. Wszystkie tłumaczył i przygotował do druku Jerzy Ficowski.
Poetka w swoich wierszach rozmawiała z ptakami – jak z rodzeństwem, z lasem – jak z ojcem, z rzeką – jak z matką.
„Jak las śpiewa, tak tańczą Cyganie – lekko jak piórko, ciężko jak kamień. I niby ogień piękny zapalają się kochaniem…”
Książka wydana przez „Poznańskie Studia Polonistyczne” w 2023 roku. W tym samym roku była nominowana do Lubuskiego Wawrzynu Literackiego.
Książkę można kupić za pośrednictwem Działu Zbiorów Regionalnych WiMBP.
Ewa Rutkowska
128 total views, 1 views today
[0]