milpress

Autor: Helena Tobiasz

Pomnik II Armii Wojska Polskiego dłuta Jerzego Koczewskiego stoi na gorzowskim Kwadracie od 12 października 1978 r. . Mimo że, era Gierka chyliła się ku upadkowi, Gorzów tętnił życiem. Wykorzystywał swoje „pięć minut”. Wszystko za sprawą reformy administracyjnej, w wyniku której 1 czerwca 1975 r. powstało województwo gorzowskie, z niepodzielną stolicą w Gorzowie Wielkopolskim.

12 października w rocznicę Bitwy pod Lenino świętowano Dzień Wojska Polskiego. Ponieważ bitwa ta, była pierwszym bojem wojsk polskich zorganizowanych w Związku Radzieckim, dlatego jej rocznica (12 października 1943 r.) była od 1950 do 1991 roku obchodzona jako Dzień Wojska Polskiego. W starciu z Niemcami poległo wówczas 510 polskich żołnierzy walczących w szeregach I Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki, 1776 zostało rannych, ponad 650 zaginęło bez wieści, a 116 dostało się do niemieckiej niewoli. Od 1992 r. za Dzień Wojska Polskiego uznano dzień 15 sierpnia.

W 1978 r. obchodzono 35-lecie Ludowego Wojska Polskiego. Miasto nad Wartą upamiętniło to wydarzenie pomnikiem z orłem ustawionym na dawnym Moltkeplatzu, nazywanym zaraz po wojnie Placem Poległych, później Placem Nieznanego Żołnierza lub Placem II Armii Wojska Polskiego albo popularnie „Kwadratem”. Gazeta Wieku nr 50 z 2-3 września 2000 r. tak relacjonowała to wydarzenie: „Forma i lokalizacja pomnika zostały przedyskutowane i zaakceptowane zarówno przez środowiska kombatanckie jak i bywalców stolika nr 1 w gorzowskim MPiK-u wspominają zgodnie ówczesny prezes ZW ZBoWiD płk Lech Kosiorowski jak i twórca dzieła art. plastyk Jerzy Koczewski.

Jubileuszowy obelisk zastąpił pomnik z gwiazdą „Sława Bohaterom”, który od 1946 r. upamiętniał czerwonoarmistów spoczywających na placu, przekształconym tuż po wojnie w cmentarz. – Po przeniesieniu w 1952 r. prochów żołnierzy radzieckich z „Kwadratu” na cmentarz wojenny przy ul. Walczaka, niszczejący pomnik z herbem ZSRR tu już nie pasował. Okazją do aktualizacji pomnika na skwerze był jubileusz ludowych sił zbrojnych. Pomnik z napisem informującym, że społeczeństwo miasta poświęciło go „Żołnierzom 5 Dywizji Piechoty 2 Armii Wojska Polskiego z okazji 35 Rocznicy LWP 12 X 1978” dobrze wkomponowywał się w zieleń placu”.

W tym okresie nie tylko wzniesiono nowy pomnik, ale i odnowiono cały plac. Po obu stronach alejki prowadzącej do rzeźby znajdowały się rabaty z jesiennymi chryzantemami lub innymi sezonowymi kwiatami, później zamienione je na łatwiejsze w pielęgnacji róże i iglaki płożące. Tło pomnika stanowiły rosnące do dziś świerki srebrne. W poszczególnych sektorach posadzono również wiele ozdobnych drzew i krzewów. Założono trawniki oraz kwietniki różane i bylinowe. Wysokie, betonowe krawężniki okalające regularne kwatery chronić miały ozdobną zieleń przed zadeptywaniem. Dziś po tych nasadzeniach śladu nie ma. Pozostał funkcjonalny układ komunikacyjny oraz drzewa i nieliczne krzewy.

Co dalej z placem w czworoboku ulic: Bolesława Chrobrego, Bolesława Krzywoustego, Jarosława Dąbrowskiego i 30 Stycznia. Miasto planuje jego przebudowę. Pomnik „drogowskaz” jest jednym z kilku dzieł Jerzego Koczewskiego znajdujących się na szlaku miejsc pamięci 2 AWP w naszym regionie. Podobne, choć znacznie mniej okazałe rzeźby, znajdują się przy drodze w Deszcznie i niedaleko Skwierzyny. Czy nowi projektanci uszanują dzieło jako ważne świadectwo minionych lat i pozostawią pomnik na dotychczasowym miejscu?. Czas pokaże.

Tekst i zdjęcia

Helena Tobiasz

2,385 total views, 1 views today

Relacja Ewy Rutkowskiej

Gorzów, Klub „Jedynka”, 8.X.2016

Na widowni jest nas niewiele…  p. Zbigniew Raminiak, grając na fortepianie piękny utwór stworzył nastrój przyjazny poezji…. Spotkanie poprowadziła Beata P. Klary, która jest redaktorem i projektantką okładki tego tomiku. Jest także pomysłodawczynią tego wieczoru. Ona wyreżyserowała mini montaż poetycki, w oparciu o teksty napisane przez Marię, którym rozpoczyna się spotkanie.  Wybrała wiersze o miłości, tej gorącej, zaborczej, jedynej. I jak pisze w ”Pegazie Lubuskim” K. Kamińska. „O miłości napisano mnóstwo wierszy… Maria Borcz z dystansu osoby dojrzałej patrzy na plusy i minusy tego uczucia najważniejszego dla człowieka… A na koniec tego cyklu stawia pytanie, gdzie jest granica między miłością a jej pozorem?”.

W przedstawionym mini spektaklu pt. „Powrót do wieczności trwa całe życie” udział wzięli: Beata P. Klary, Krystyna Caban, Anna Kowalska, Krystyna Jarosz i Marek Stachowiak. W dalszej części Maria odpowiadała na kilka pytań, np. dlaczego tomik nosi taki tytuł? Na co odpowiedziała, że korzystała z cytatu księdza Alessandro Pronzato, znanego włoskiego duszpasterza i pisarza katolickiego. No i  mikrochaos jest w każdym z nas. Ona starała się jakoś go „ujarzmić” i uporządkować. A p. L. Żuliński w posłowiu do tomiku pisze tak „ W chaosie zawsze poruszamy się po omacku. Nasze wybory nie są oczywiste. Nasza mądrość życiowa niemal zawsze przychodzi po faktach i zdarzeniach”.

Maria Borcz mówi, że pisze bo chce, bo czuje się uzależniona od pisania. Tworzy swoisty brudnopis zdań, słów, historii. Potem siada i rozwija, a jeszcze potem skreśla, aby zostało tylko to najważniejsze. Poezja to dla niej pewien rodzaj leku. Stara się powiedzieć o sprawach trudnych, przystępnym językiem. Jej wiersze są smutne, bo wg niej szczęście jest jakby niezauważalne, dopiero gdy coś się stanie, wtedy to coś zauważamy… Trochę bardziej „filozoficznie”  podyskutowaliśmy o ostatniej części tomiku pt. Moje mikro pytania. Są to pytania, na które autorka (i my też) nie umiemy odpowiedzieć, a pytania zwyczajnie są.

Tomik ten p. L. Żuliński tak spuentował; „Nazwałbym ten rodzaj poezjowania „ontologiczno-etycznym”. Maria Borcz nasz mikrochaos opisała z imponującą prostotą – a przecież to trudne, pogmatwane problemy. „Myślący” model tej poezji zaimponował mi.” A p. K. Kamińska napisała: „Tom wierszy Marii Borcz każe myśleć. Jej krótkie wiersze prowokują do przemyśleń, a także do dyskusji o podstawowych kwestiach filozoficznych.

Po spotkaniu było także coś dla ciała… Przy lampce wina i słodyczach można było pogadać bardziej indywidualnie.

Ewa Rutkowska

1,775 total views, no views today

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda złoży wizytę w Strzelcach Krajeńskich w województwie lubuskim – 10 października 2016 r. .

O godz.  16.15 rozpocznie się uroczystość wmurowania kamienia węgielnego pod rozbudowę szkoły podstawowej przy ul. ks. Jerzego Popiełuszki 31.

O godz. 17.30 na rynku miejskim rozpocznie się spotkanie z mieszkańcami. Przewidziane jest  wystąpienie Prezydenta RP.

1,468 total views, no views today