milpress

Relacja Heleny Tobiasz

Foto Helena Tobiasz

29 MARCA 2022 R. PROCHY KRZYSZTOFA PENDERECKIEGO SPOCZĘŁY W PANTEONIE NARODOWYM W KRYPCIE POD PREZBITERIUM KOŚCIOŁA ŚWIĘTYCH APOSTOŁÓW PIOTRA I PAWŁA W KRAKOWIE.

Krzysztof Penderecki – światowej sławy kompozytor, dyrygent i pedagog urodzony 23 listopada 1933 r. w Dębicy, zmarł 29 marca 2020 r. w Krakowie. Ze względu na ograniczenia związane z pandemią uroczystości pogrzebowe przełożono na drugą rocznicę śmierci. Do tego czasu urna z prochami kompozytora złożona była w krypcie bazyliki św. Floriana. Stamtąd kondukt żałobny przeszedł ulicami Krakowa do miejsca wiecznego spoczynku w Panteonie Narodowym.

W samo południe, 29 marca 2022 r. mszy świętej pogrzebowej w kościele Świętych Apostołów Piotra i Pawła przewodniczył i homilię wygłosił prymas Polski abp Wojciech Polak. W koncelebrze brał udział również kardynał Stanisław Dziwisz i proboszcz parafii ks. prof. Jan Machniak.

Pożegnalna uroczystość miała charakter państwowy. Świątynię za zaproszeniami wypełnili najbliżsi oraz przedstawiciele najwyższych władz państwa m.in. prezydent RP Andrzej Duda, były prezydent Aleksander Kwaśniewski z żoną Jolantą Kwaśniewską, przedstawiciele władz lokalnych, instytucji i środowisk artystycznych. Liczni wielbiciele talentu artysty mogli uczestniczyć w nabożeństwie żałobnym na placu św. Marii Magdaleny gdzie został ustawiony telebim.

Na zakończenie liturgii słowa pożegnania wygłosili: prezydent Andrzej Duda, wicepremier minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński, prezydent Krakowa Jacek Majchrowski, ambasador Arndt Freytag von Loringhoven odczytał list prezydenta Republiki Federalnej Niemiec Franka -Waltera Steinmeiera, dyrektor Teatru Wielkiego – Opery Narodowej Waldemar Dąbrowski – wystąpił w imieniu środowisk twórczych i artystycznych, rektor Akademii Muzycznej im. Krzysztofa Pendereckiego w Krakowie Wojciech Widłak – przemawiał w imieniu Kolegium Rektorów Szkół Wyższych Krakowa oraz odczytano pożegnalne wspomnienie obecnej na pogrzebie Elżbiety Pendereckiej.

Prezydent Andrzej Duda żegnając zmarłego, dziękował za twórczość, za pracę z młodzieżą, za Lusławice i miłość do drzew, za to że mieszkał w Polsce, w Krakowie, mimo że mógł mieszkać wszędzie, w każdym miejscu świata. Mówił, że w historii świata są ludzie niezwykli, zapisani na zawsze w jego dzieje. Z całą pewnością takim wielkim człowiek był Krzysztof Penderecki. Właśnie do niego Jerozolima zwróciła się o stworzenie dzieła z okazji jubileuszu 3000 lat istnienia miasta, i na to zamówienie powstało Siedem bram Jerozolimy. Dla uczczenia 700-lecia katedry w niemieckim Münsterze powstała Pasja według świętego Łukasza. Kompozycja wykonana w 1966 r. miała też wymiar symboliczny, odnoszący się do jubileuszu Millenium Chrztu Polski. Prezydent Duda przypomniał, że w 2005 r. Orderem Orła Białego odznaczył kompozytora prezydent Aleksander Kwaśniewski, choć jest on tak bardzo należny, że każdy następny prezydent ten order by wręczył. Panie Profesorze dziękuję Panu z całego serca. Mistrzu spoczywaj w pokoju – zakończył Prezydent.

Wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński podkreślił, że żegnamy wielkiego kompozytora, ale też cichego i serdecznego człowieka, którego dobroć i mądrość skrywała się za subtelnym uśmiechem. Cześć Jego pamięci.

Prezydent Krakowa Jacek Majchrowski zaznaczył, że Krzysztof Penderecki był obywatelem świata, ale i potrójnym obywatelem Krakowa, co wyrażało się w obywatelstwie rzeczywistym oraz uhonorowaniem medalem „Cracoviae Merenti” i Honorowym Obywatelstwem Krakowa. Przez wiele lat związany z Akademią Muzyczną, która dziś nosi jego imię. Wraz z Piotrem Skrzyneckim był założycielem Piwnicy pod Baranami. Jego dokonania sprawiają, że dla krakowian pozostanie nieśmiertelny. Część Jego pamięci.

Waldemar Dąbrowski zauważył, że dziś opłakujemy łzami, bólem i cierpieniem ale też wyrażamy wdzięczność, że był ktoś taki jak Krzysztof Penderecki, którego kres ziemskiej drogi kończy się w Panteonie Narodowym. Bogu dziękuję za Jego życie. Spoczywaj w pokoju.

Żegnaj nasz drogi Mistrzu – tak zwrócił się do profesora Pendereckiego rektor Akademii Muzycznej Wojciech Widłak.

Urna z prochami kompozytora została złożona do sarkofagu w Panteonie Narodowym w krypcie pod prezbiterium kościoła Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Krakowie przy ul. Grodzkiej 52 a.

Sarkofag autorstwa rzeźbiarza Krzysztofa M. Bednarskiego, w kształcie klepsydry odmierzającej czas z ciemnego granitu szwedzkiego, stoi na postumencie z jasnego marmuru kararyjskiego ze znakiem krzyża i napisem „KRZYSZTOF PENDERECKI 1933 -2020”.

Sąsiednie krypty są miejscem wiecznego spoczynku m. in. zmarłego w 2021 r. poety Adama Zagajewskiego oraz zmarłego w 2013 r. dramaturga, pisarza i rysownika Sławomira Mrożka.

Helena Tobiasz

722 total views, no views today

Foto: Marzena Maćkała, BPK-S

Rozmowa z Beatą Patrycją Klary-Stachowiak – poetką, animatorką kultury

WM: Jak przebiegł tegoroczny Światowy Dzień Poezji w Gorzowie, który przypada 21 marca?

BPK-S: W tym roku wszystko jest inne. Inna wiosna, inny Światowy Dzień Poezji, bo cieniem na wszystko kładzie się wojna. Kiedy ludzie w Ukrainie umierają trudno się bawić, trudno żyć. Ale z czegoś trzeba czerpać pocieszenie i może właśnie poezja się do tego nadaje.

WM: Ile  wierszy nadesłano do prezentacji na gorzowskim „Kwadracie”?

BPK-S: Nadesłano ponad pięćdziesiąt wierszy. Wybrałam również wiele wierszy autorów z Ukrainy. Korzystałam także z publikacji „My, ludzie Lwowa” i tam zamieszczonych wierszy Polaków mieszkających we Lwowie.

WM: Jaka była tematyka nadesłanych wierszy, czy można je usystematyzować?

BPK-S: Nigdy nie narzucam tematyki, choć skoro wiosna to można się było takich wierszy spodziewać. Jednak przeważały utwory poświęcone wojnie, ludzkiemu nieszczęściu, zadumie nad słabą kondycją człowieka. Każdy wiersz wnosił cząstkę indywidualną.

WM: Jak mieszkańcy reagowali na spotkania z poetami oraz obdarowywanie wierszami z dołączonym kwiatkiem?

BPK-S: Trochę się przy tych wręczeniach uśmiałam. Mówiono choćby: ja mam tylko kartę i nie mogę zapłacić; nie mam drobnych; śpieszę się; nie jestem zainteresowany. Ludzie nie są przyzwyczajeni do otrzymywania darmowych prezentów. Kiedy jednak zaznaczałam, że to kwiaty, cukierki i wiersze od artystów i Miejskiego Centrum Kultury, że całkowicie za darmo, że z sympatią i w prezencie, to ludzie rozpromieniali się. Niektórzy życzyli zdrowia. Inni zaznaczali, że na spokojnie przeczytają w domu. A kilkoro podeszło odważnie do mikrofonu i wiersze przeczytali dla wszystkich. Oczywiście poeci, którzy przyszli na spotkanie z chęcią czytali swoje oraz kolegów wiersze. Mamy to przecież we krwi.

WM: Jesteś współorganizatorką tego wydarzenia w naszym mieście, każdego roku przygotowujesz ciekawą formę obchodów, czy któreś wydarzenie najbardziej zapamiętałaś, jeśli tak to dlaczego?

BPK-S:  Za starych dobrych czasów nasze wiersze i ich wieszanie w „Parku Róż” pokazał Teleexpres. Tego drzewka różowego już nie ma, no i zupełną katastrofą jest obecny program informacyjny. A działo się wtedy. Jednak każdy z tych happeningów jest ciekawy. Zawsze inny. Mam już pomysł na rok 2023, ale o tym cicho sza.

WM: Wielu ludziom w duszy poetycznie gra. Ilu mamy w Gorzowie poetów, tych którzy się ujawnili?

BPK-S: Zbyt trudne pytanie. To się wciąż zmienia. Szacuję, że piszących poezję w Gorzowie i okolicach jest może sto osób. Ale na promocje przychodzi garstka, w porywach dwudziestu poetów. Czasem mam wrażenie, że nasi lokalni poeci przychodzą tylko na siebie. Gdy zapraszam wybitnych literatów z Polski omijają ich szerokim łukiem. Ciekawe dlaczego? Może ma to coś wspólnego z dziełem Hasiora „Liryk powiatowy”? Jak myślisz Wandziu?

WM: Może masz rację Beato. Ludzie twardo stąpający po ziemi czasem się obawiają zetknięcia z artyzmem, ponieważ nie są pewni czy zrozumieją dzieło i czy są w stanie odgadnąć co autor miał na myśli. Pocieszam wszystkich tak myślących, że rzadko kiedy uda się zgadnąć co autor miał na myśli, a jedna z artystek wyjaśniła mi, że jest to wyłącznie sprawa twórcy. Odbiorca ma przyjmować sztukę wykorzystując własną wrażliwość i wtedy znajdzie odpowiedź na swoje pytania.

754 total views, no views today